Terug naar overzicht thema's
ZINLOOS
GEWELD EEN HALT TOEROEPEN
'ZINLOOS'
GEWELD: WAT KUN JE ER TEGEN DOEN?*
Heel veel! Maar het is wel een
complex probleem. Nadat de term 'zinloos geweld' opkwam, en er een discussie
ontstond over de vraag of er dan ook 'zinvol geweld' is, schokte het waanzinnige
geweld waar Marianne Roza (18) en Froukje Schuitmaker (17) in Gorinchem (jan.1999)
het slachtoffer van werden de Nederlandse bevolking opnieuw. Dit na de dood
van ondermeer Joes Kloppenburg (Amsterdam, 1996) en Meindert Tjoelker (Leeuwarden,
1997). Tijdens een grote herdenkingstocht in Gorinchem (zaterdagavond 16 januari
1999), waaraan ongeveer 25.000 mensen deelnamen, droegen velen een shirt met
de tekst "Is er wel zinvol geweld???" Zes scholieren lazen aan het begin van
de tocht het gedicht 'Mensen gevraagd' voor, dat begint met de regels: "Mensen
gevraagd om de vrede te leren ....... waar geweld door de eeuwen heen model
heeft gestaan".
Andere weg
Voor mij raakt dit de kern van de zaak. Er zijn een groot aantal 'maatregelen'
te bedenken om het 'zinloze geweld' te verminderen, maar om werkelijk als
persoon en als samenleving een andere weg in te slaan zullen we een stap verder
dienen te gaan. We dienen te gaan beseffen dat we in een maatschappij leven
waarin het geweld nog te vaak verheerlijkt wordt en het een consumptie-artikel
is geworden. De grofheden die b.v. door de film- en televisie-industrie de
samenleving ingegooid worden, zijn terug te horen en te zien in de uitingen
van jongeren en ouderen. 'Geweld' is big business, in het klein en in het
groot. We raken er steeds meer door ge·nfecteerd. We zullen het geweld in
al zijn vormen (verbaal, fysiek, psychisch, structureel, instrumenteel, verbeeld
in films) niet meer moeten willen; we zullen er afstand van dienen te gaan
nemen; het los te laten. We zullen hiertoe, als persoon en als samenleving,
bewust moeten gaan besluiten. Ook dan blijven er nog genoeg momenten over
waarop het ons onvoldoende lukt om zonder geweld (dat wil zeggen: zonder afbreuk
te willen doen aan de ander) te reageren of te handelen. Maar dan is dit voor
ons een signaal dat we een bepaalde situatie nog onvoldoende aankunnen, of
dat we b.v. de vaardigheden missen om doeltreffend op een geweldloze manier
te reageren of te handelen. Daar kun je dan iets aan doen. Zijn we passievelingen,
die ons laten meeslepen en geen maat weten? Zijn we agressievelingen, die
snel geprikkeld en ge·rriteerd zijn en ons willen doen gelden? Of zijn we
assertieve, krachtige mensen die stevig in hun schoenen staan, sociaal vaardig
zijn en geen enkele behoefte hebben aan welke vorm van geweld dan ook.
Agressie of veiligheid
Uiterlijke maatregelen (als regelgeving, betere verlichting, video-camera's,
strenger overheids-optreden e.d.) zullen een bepaalde bijdrage kunnen leveren
aan het beperken van agressief gedrag. Voorlichtings- en educatieve programma's,
alsmede trainingen in sociale vaardigheden voor jongeren en ouderen, kunnen
in belangrijke mate helpen om het geweld terug te dringen. Maar "de echte
oplossing moet komen vanuit mensen zelf", zei de broer van Froukje Schuitmaker
tijdens de stille tocht van 16 januari in Gorinchem. Ik zou daaraan toe willen
voegen: we zullen als mensen en als samenleving de gewelds-verslaving te boven
dienen te komen en de gewelds-dealers (degenen die met hun wapens of hun films,
video-spelen, boeken en songs vol geweld geld proberen te verdienen) geen
afzet meer laten hebben. In Geweldloos Actief Themanummer "Zinloos geweld
een halt toeroepen" komen al deze aspecten aan de orde. Vanuit de realiteit
dat er (volgens onderzoeken) een toename en verheviging van agressie tussen
mensen (jongeren en ouderen) is, wordt gekeken naar die situatie op straat,
in het verkeer, in het openbaar vervoer, in de sport, in het uitgaansleven,
in de media. Wat gaat er mis, en wat wordt er aan gedaan? Hoe kunnen we weer
veilige situaties krijgen? Situaties waarvan de omstandigheden allemaal verschillend
zijn, maar waarin een constante zit: het gaat steeds om mensen, van welke
leeftijd dan ook, die zich aanvallend naar anderen opstellen. Wat daarachter
zit, en hoe u daar weerbaar op een geweldloze manier mee om kunt gaan, willen
we in dit nummer verduidelijken. Laten we er tijd, geld en energie in gaan
stoppen 'om de vrede te leren ..... waar geweld door de eeuwen heen model
heeft gestaan'.
Wim Robben
*Inleiding van Geweldloos Actief
Themanummer: 'Zinloos' geweld een halt toeroepen; Wim Robben (samenstelling);
1999; 64 blz.; euro 3.85. Uitgave van: Stichting voor Actieve Geweldloosheid
(SVAG), Postbus 137, 8000 AC Zwolle. Voor bestelling zie:
materiaal
INHOUD
- Ter inleiding. 'Zinloos' geweld:
wat kun je er tegen doen? W.Robben
- Sta op tegen wat niet kan
1) Zinloos Geweld: definitie /
oorzaken / oplossingen / begrippen / onderzoek / omvang
A) Zinloos geweld in de regio
Haaglanden; E.R.M. van der Sommen
B) Zinloos geweld aanpakken: drie stappen; I.M. den Ouden - Videotheken in
verzet tegen gewelddadige film - Eén minuut stilte is niet genoeg
......
C) Reacties van lezers - Broer en zus mens; J.Kurvers
D) Begrippen: geweld; geweldloosheid; hoofdstromingen; W.Robben
E) Onderzoek en omvang van (zinloos) geweld
1) Samenvatting van het RMO-advies "Verantwoordelijkheid
en Perspectief"
2) Versterkende factoren: 'violence facilitators' ('geweldsbevorderaars')
3) Omvang van geweldsmisdrijven
2) Veilig op straat
- Is jeugd overlast? Compacte wijken en olifantskalveren; P. van der Klein
- Geweld in de openbare ruime
3) Veilig in het verkeer; W.Robben
4) Veilig in het openbaar vervoer:
'Samen moet het lukken'; W.Robben
5) Veilig op school - Ge·ntegreerd
veiligheidsbeleid in het onderwijs; Mw.M.I.R?der
6) Veilig in de voetbalsport;
P. van Leeuwen
7) Veilig uitgaan: 'Susploegen
in Noordwijk' - Marokkaanse buurtvaders op pad
8) Veilige media; W.Robben
9) Hoe te handelen bij agressie;
W.Robben
A) Waar komt agressie (bij onszelf en anderen) vandaan en hoe kunnen we er
konstruktief mee omgaan? - Gezocht....
B) Konstruktief omgaan met eigen agressie
C) Assertief reageren - Trainingen 'geweldloos reageren op agressief gedrag'
D) Slachtoffer of getuige van een misdrijf - 'Een straat zonder geweld'; projecten
laten jeugd verbroederen
10) Opvoeding en onderwijs / gedrag
/ waarden en normen
A) Voorkomen en ombuigen van onmaatschappelijk gedrag; Mw. Prof.Dr. J. de
Savornin Lohman - Een toverformule voor het onderwijs B) De gouden sleutel,
de ontdekking van een zinvol bestaan; R.Heijne
C) Grondhouding van verbondenheid, preventieve aanpak van respectloos gedrag;
J.Burrick
11) Veilige onderlinge relaties
A) Innerlijke vrede, een vlam die nooit uit gaat; R.J.L.Visser - Cultuur van
vrede en geweldloosheid; E.A.Huisman
B) Basisregels voor de samenleving; veiligheid als basis
12) Adressen / materiaal / telefoonnummers;
W.Robben
===================
GEZOCHT...
A) Bent u direct of indirect
betrokken geweest bij (zinloos) geweld, en u .....
1. heeft behoefte aan contact
met lotgenoten ...
Laat het ons weten! Wij willen graag kijken of we kunnen helpen. Bij voldoende
reacties zullen wij proberen lotgenotengroepen te formeren.
2. wilt uw ervaringen met jongeren
(ca. 8-22 jr.) delen ... Ook dit horen wij graag. Wij willen u dan in contact
brengen met scholen, jongerencentra e.d., waar u dan als spreker uitgenodigd
zult worden. Dit in verband met een project dat we willen opzetten.
3. uw verhaal in de openbaarheid
wilt brengen ... Neem dan ook contact met ons op. Wij krijgen regelmatig verzoeken
van schrijvende pers, danwel redactieleden van radio en televisieprogramma's.
Dus wellicht kunnen wij u dan helpen. Overigens worden uw gegevens strikt
vertrouwelijk gehouden. Zij worden pas gebruikt nadat wij hierover contact
met u hebben gehad. Alles gebeurt in onderling overleg.
B) Vrijwilligers
1. Voor het bemensen van stands
e.d. bij de diverse festivals, evenementen e.d. die door het hele land plaatsvinden.
2. Voor het helpen met het versturen
van post. Het liefst wonend in Noordwijk of de nabije regio. (Het gaat hierbij
vooral om inpakwerk.)
3. Voor het opzetten van nevenvestigingen
door het land heen.
C) Sponsors
Voor onze diverse (gezamenlijke)
projecten zijn wij op zoek naar sponsors. Voorbeelden van deze projecten zijn:
* Een campagne met het doel om
agressie, danwel geweldspleging in het verkeer, te verminderen.
* Diverse schoolprojecten, zoals een landelijke scholenwedstrijd waar zowel
leerlingen van alle basisscholen, speciaal onderwijs en alle scholen van het
voortgezet- en middelbaar beroepsonderwijs betrokken zullen worden.
* Het samenbrengen van lotgenoten in contactgroepen.
* Diverse evenementen op festivals.
* Ad-hoc acties ter ondersteuning van de doelstelling van de Stichting.
Wilt u reageren op een van onze
oproepen, dan kunt u dit het beste telefonisch of schriftelijk doen (post
of fax).
Stichting Tegen Zinloos Geweld
Postbus 359, 2200 AJ Noordwijk;
Tel./fax: 071-3647007
==============
Zie ook de websites:
http://www.kappennou.nl/
http://www.lovr.nl
http://www.platformtegengeweld.nl
htttp://www.vredeseducatie.nl
http://www.zinloosgeweld.nl
================
Zie ook dossier
'Omgangskunde'
(WEB100A.02) |