HANDVEST VAN DE AARDE

HANDVEST VAN DE AARDE (N.03) (WEB200N.03)

Het Handvest van de Aarde

Waarden en principes voor een duurzame toekomst

* Respect en zorg voor alle levensvormen
* Ecologische integriteit
* Sociale en economische rechtvaardigheid
* Democratie, geweldloosheid en vrede

Wat is het ‘Handvest van de Aarde’?
Het Handvest van de Aarde is een verklaring van wezenlijke principes voor het bouwen aan een rechtvaardige, duurzame en vreedzame mondiale samenleving in de 21ste eeuw.
Zij probeert alle volkeren te inspireren tot een nieuw besef van mondiale afhankelijkheid van elkaar, gedeelde verantwoordelijkheid voor het welzijn van de mensheid en al het andere leven op aarde. Zij is een uitdrukking van hoop en een oproep om bij te dragen aan de ontwikkeling van een mondiaal partnerschap in de huidige zorgwekkende periode.
De inclusieve ethische visie van het document erkent dat milieubescherming, mensenrechten, gelijkwaardige menselijke ontwikkeling en vrede van elkaar afhankelijk zijn en ondeelbaar. Zij verschaft een nieuw kader voor het denken over en het aanpaken van deze kwesties. Het resultaat is tevens een brede visie op duurzame ontwikkeling. Het Handvest kwam tot stand na een tien jaar durend, wereldwijd intercultureel gesprek over gemeenschappelijke doelen en gedeelde waarden.

De noodzaak van een ‘Handvest voor de Aarde’
Wij bevinden ons op een kritiek moment in de geschiedenis, een moment dat veel goeds in zich draagt maar ook grote gevaren. Met het opdoemen van de gevaren van oorlog, sociale en economische onrechtvaardigheid en dreigingen voor het milieu moet de mensheid bepalen hoe zij zich kan verzekeren van een duurzame toekomst.
Vorderingen op het gebied van mondiale communicatie en toenemende mondialisering van economieën en de cultuur laat zien hoezeer een geïntegreerde visie en benadering nodig zijn om de onderling verbonden problemen die ons te wachten staan, aan te pakken. Tevens vereisen zij een nieuw besef van mondiale verantwoordelijkheid en actie, waarvoor wezenlijke veranderingen in de waarden, gedrag en houding van overheid, de privé-sector en de burgermaatschappij nodig zullen zijn.
Het Handvest stelt ons voor de uitdaging onze waarden te onderzoeken en een betere levenswijze te kiezen. Zij doet een beroep op ons om te zoeken naar hetgeen ons bindt in al onze verscheidenheid en een nieuwe ethische visie te omarmen die wordt gedeeld door een groeiend aantal mensen in vele landen en culturen in de gehele wereld.

Achtergrond
In 1987 deed de “VN-Wereldcommissie voor Milieu en Ontwikkeling” een oproep om een handvest op te stellen dat wezenlijke principes voor duurzame ontwikkeling uiteen zou zetten.
Vertegenwoordigers van regeringen en non-gouvernementele organisaties probeerden een Handvest voor de Aarde aangenomen te krijgen tijdens de Wereldtop voor Duurzame Ontwikkeling (‘Earth Summit’) in Rio de Janeiro in 1992. Het Handvest zou moeten dienen als het ethische kader voor Agenda 21 (het op de Rio-Top aangenomen wereld-actieplan voor de 21ste eeuw), maar de tijd was er niet rijp voor.
Vijf jaar later, in 1997, werd een internationale commissie gevormd die tot doel had de tekst van het Handvest bij te stellen. Datzelfde jaar, aan het eind van het Rio+5 Forum in Rio de Janeiro, werd de eerste versie van het vernieuwde Handvest gepresenteerd. Aan de samenstelling ervan werd door duizenden mensen en honderden organisaties uit alle delen van de wereld, verschillende culturen en sectoren van de samenleving, deelgenomen. Het is de meest open groepsraadpleging die ooit is gehouden om tot het opstellen van een internationaal document te komen.
Op basis van alle bijdragen werd, door deskundigen en vertegenwoordigers van basisgroepen, de definitieve tekst samengesteld. Deze werd in maart 2000 vastgesteld door de Earth Charter Commissie. Op 29 juni 2000 startte de internationale verspreiding van het ‘Handvest van de Aarde’ in het Vredespaleis in Den Haag. Ook door de Rio+10-Wereldtop (in 2002 in Johannesburg, Zuid-Afrika) werd het Handvest ondersteund.”

één aarde, één menselijke familie die de verantwoordelijkheid deelt”

Het Handvest van de Aarde

Inleiding
We staan op een kritiek moment in de geschiedenis van de aarde; een periode waarin de mensheid haar toekomst moet bepalen. We worden steeds afhankelijker van elkaar en kwetsbaarder. Onze toekomst ziet er dreigend uit, maar heeft ook veelbelovende kanten. Om te kunnen voortbestaan zullen we dienen te erkennen dat we, temidden van een weelderige verscheidenheid aan culturen en levensvormen, één menselijke familie vormen en één aardse gemeenschap met een gemeenschappelijk lot. We moeten ons verenigen om een duurzame mondiale samenleving te realiseren, gebaseerd op respect voor de natuur, universele mensenrechten, economische rechtvaardigheid en een cultuur van vrede. Om dit te bereiken moeten wij, de volkeren van de aarde, openlijk onze verantwoordelijkheid uitspreken jegens elkaar, de mondiale leefgemeenschap en de toekomstige generaties.

De aarde, ons thuis
De mensheid is onderdeel van een enorm, zich ontwikkelend universum. De aarde, ons thuis, wordt bezield door een unieke levensgemeenschap. De natuurkrachten maken het bestaan tot een veeleisend en onzeker avontuur, maar de aarde verschaft ook de omstandigheden die essentieel zijn voor de ontwikkeling van het leven. De veerkracht van de levensgemeenschap en het welzijn van de mensheid zijn afhankelijk van het instandhouden van een gezonde biosfeer met al haar ecologische systemen, een rijke verscheidenheid aan planten en dieren, vruchtbare grond, schoon water en schone lucht. Het milieu op aarde met haar eindige hulpbronnen is een gemeenschappelijke zorg voor de gehele mensheid. De bescherming van de levenskracht, verscheidenheid en schoonheid van de aarde is een heilige plicht.

De situatie op aarde
De dominante productie- en consumptiepatronen leiden tot vernietiging van het milieu, uitputting van de natuurlijke rijkdommen en het massaal uitsterven van dier- en plantensoorten. Gemeenschappen raken verzwakt. De voordelen van de ontwikkeling worden niet gelijkelijk gedeeld en de kloof tussen rijk en arm wordt groter. Onrechtvaardigheid, armoede, onkundigheid en gewelddadige conflicten zijn alom verspreid en vormen de oorzaak van groot lijden. De niet eerder vertoonde toename van de wereldbevolking heeft de ecologische en sociale systemen overbelast. De grondvesten van mondiale geborgenheid worden bedreigd. Deze tendensen zijn gevaarlijk, maar niet onontkoombaar.

De uitdagingen waarvoor wij staan
De keuze is aan ons: een mondiaal partnerschap vormen om zorg te dragen voor de aarde en voor elkaar of het risico lopen op onze eigen vernietiging en op die van de verscheidenheid van het leven. Er zijn wezenlijke veranderingen nodig in onze waarden, instituten en levenswijzen. We moeten ons realiseren dat, nadat voorzien is in de eerste levensbehoeften, het bij de ontwikkeling van de mens in de eerste plaats meer dient te gaan om zijn, dan om meer te hebben. We beschikken over de kennis en technologie om zorg te dragen voor iedereen en om onze schadelijke invloed op het milieu te verminderen. De opkomst van een mondiale samenleving van betrokken burgers biedt nieuwe mogelijkheden om een democratische en humane wereld op te bouwen. Onze milieukundige, economische, politieke, sociale en spirituele uitdagingen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Samen kunnen we de oplossingen vinden om deze problemen op te lossen.

Universele verantwoordelijkheid
Teneinde deze ambities te verwezenlijken zullen we het besluit moeten nemen om te gaan leven vanuit een besef van universele verantwoordelijkheid. We moeten onszelf vereenzelvigen met de gehele aardse gemeenschap én met onze eigen lokale gemeenschap. We zijn gelijktijdig burgers van verschillende naties en van één wereld waarin het lokale en mondiale met elkaar verbonden zijn.
Iedereen draagt verantwoordelijkheid voor het huidige en toekomstige welzijn van het menselijke geslacht en de grotere wereld der levende organismen. De geest van menselijke solidariteit en verwantschap met al het leven wordt versterkt wanneer we leven in eerbied voor het mysterie van het bestaan, in dankbaarheid voor de gave van het leven en in nederigheid aangaande de plek van de mens in de natuur.
Wij hebben dringend behoefte aan een gemeenschappelijke visie met betrekking tot essentiële waarden die een ethische basis leggen voor de zich vormende wereld-samenleving. Daarom bekrachtigen wij gezamenlijk vol hoop de volgende, van elkaar afhankelijke, principes voor een duurzaam bestaan. Deze principes vormen onze gemeenschappelijke norm die bepalend zal zijn voor het gedrag van mensen, organisaties, bedrijven, regeringen en internationale instellingen.

De principes

I. Respect en zorg voor alle levensvormen

1. Respecteer de aarde en het leven in al zijn verscheidenheid.
a.  Erken dat alle wezens van elkaar afhankelijk zijn en dat iedere levensvorm, ongeacht haar of zijn belang voor de mens, waardevol is.
b.  Bekrachtig uw vertrouwen in de inherente waardigheid van ieder mens en in het intellectuele, artistieke, ethische en spirituele potentieel van de mensheid.

2. Draag met begrip, compassie en liefde zorg voor alle levensvormen.
a.  Accepteer dat het recht op het bezit, beheer en gebruik van natuurlijke hulpbronnen de plicht met zich meebrengt milieuschade te voorkomen en de mensenrechten te beschermen.
b.  Bekrachtig dat grotere vrijheid, kennis en macht ook grotere verantwoordelijkheid met zich meebrengt om het algemeen belang te dienen.

3. Bouw democratische samenlevingen op waaraan iedereen kan deelnemen en die rechtvaardig, duurzaam en vreedzaam zijn.
a.  Zorg ervoor dat gemeenschappen de mensenrechten en de fundamentele vrijheden op ieder niveau garanderen en iedereen in de gelegenheid stellen zich volledig te ontwikkelen.
b.   Bevorder sociale en economische rechtvaardigheid, opdat iedereen in staat is een veilig, ecologisch verantwoord en betekenisvol leven op te bouwen.

4. Stel de rijkdommen en de schoonheid van de aarde voor de huidige en toekomstige generaties veilig.
a.  Erken dat de handelingsvrijheid van iedere generatie wordt beperkt door de behoeften van toekomstige generaties.
b.  Draag waarden, tradities en instituties die het voortbestaan van de menselijke gemeenschap en het ecologische systeem op aarde waarborgen, door aan toekomstige generaties.

Om deze vier veel omvattende verplichtingen te verwezenlijken is het volgende nodig:

II. Ecologische integriteit

5. Bescherm en herstel de ongeschonden staat van de ecologische systemen op aarde, met speciale aandacht voor de biologische diversiteit en de natuurlijke processen die het leven in stand houden.
a.  Neem op alle niveaus plannen aan voor duurzame ontwikkelingen en reglementering waardoor bescherming en herstel van het milieu een integraal onderdeel worden van alle ontwikkelingsinitiatieven.
b.  Zorg voor levensvatbare reserves met betrekking tot natuur en biosfeer, inclusief wildernis en maritieme gebieden. Waarborg die, opdat zij bescherming geven aan de systemen die het leven op aarde in stand houden en de biologische diversiteit en ons natuurlijke erfgoed bewaren.
c.  Zet u in voor het herstel van bedreigde planten- en diersoorten en van ecosystemen.
d. Houd inheemse of genetisch gemanipuleerde organismen, die schadelijk zijn voor de inheemse soorten en het milieu, onder controle en verwijder ze. Voorkom de introductie van dergelijke schadelijke organismen.
e.  Beheer het gebruik van hulpbronnen zoals water, grond, bosproducten en het leven in zee op een wijze dat zij zichzelf weer kunnen aanvullen (‘regeneren’). Doe dat zodanig dat de regeneratie-snelheid niet wordt overschreden en men de gezondheid van ecosystemen beschermt.
f.  Beheer de winning en het gebruik van niet regenereerbare hulpbronnen, zoals delfstoffen en fossiele brandstoffen, zodanig dat de vermindering minimaal is en geen ernstige milieuschade veroorzaakt.

6. Voorkom schade, wat de beste vorm van milieubescherming is, en hanteer een behoedzame benadering wanneer de kennis beperkt is.
a.  Tref maatregelen om de mogelijkheden van ernstige of onomkeerbare schade aan het milieu te vermijden, zelfs wanneer de wetenschappelijke kennis hierover onvolledig of niet doorslaggevend is.
b.  Leg de bewijslast bij diegenen die beweren dat een bepaalde activiteit geen substantiële schade zal aanrichten en stel de verantwoordelijke partijen aansprakelijk voor schade aan het milieu.
c.  Verzeker u ervan dat bij genomen besluiten de cumulatieve (‘zich ophopende’), langlopende, indirecte, verreikende en mondiale gevolgen van menselijk handelen aanpakt worden.
d.  Voorkom vervuiling van elk onderdeel van het milieu. Sta geen opeenhoping toe van radioactieve, giftige of andere gevaarlijke stoffen.
e.  Vermijd militaire activiteiten die schadelijk zijn voor het milieu.

7. Pas productie-, consumptie- en reproductieplannen toe die de regenererende capaciteiten van de aarde, de mensenrechten en het maatschappelijk welzijn respecteren en beschermen.
a.  Verminder het gebruik van materialen die worden gebruikt voor productie en consumptie. Hergebruik ze of zorg voor het recyclen ervan. Sta ervoor in dat resterend afval kan worden opgenomen door ecologische systemen.
b.  Handel terughoudend en efficiënt bij het gebruik van energie. Vertrouw in toenemende mate op onuitputtelijke energiebronnen als zon en wind.
c.  Bevorder de ontwikkeling, toepassing en de evenwichtige overdracht van milieuvriendelijke technologieën.
d.  Verwerk de totale milieukosten en sociale kosten van goederen en diensten in de verkoopprijs en stel consumenten in de gelegenheid producten te herkennen die voldoen aan de hoogste standaards op sociaal gebied en dat van het milieu.
e.  Garandeer universele toegang tot gezondheidszorg die duurzame gezondheid en verantwoorde voortplanting aanmoedigt.
f.  Neem levenswijzen aan die de kwaliteit van het leven en de materiële toereikendheid in een eindige wereld benadrukken.

8. Bevorder de studie van ecologische duurzaamheid en bevorder de vrije uitwisseling en brede toepassing van de verworven kennis.
a.  Ondersteun internationale wetenschappelijke en technische samenwerking met betrekking tot duurzaamheid, met speciale aandacht voor de behoeften van ontwikkelingslanden.
b.  Erken en bescherm, in alle culturen, het bestaan van de traditionele kennis en spirituele wijsheid die bijdragen tot milieubescherming en het welzijn van de mens.
c.  Garandeer dat informatie die van essentieel belang is voor de menselijke gezondheid en milieubescherming, inclusief genetische informatie, beschikbaar blijft in het publieke domein.

III. Sociale en economische rechtvaardigheid

9. Maak een einde aan armoede. Het is een ethische, sociale en ecologische verplichting.
a.  Garandeer het recht op drinkwater, schone lucht, veilig voedsel, onvervuilde grond, beschutting en veilige sanitaire voorzieningen en zorg hiervoor via de benodigde nationale en internationale hulpbronnen.
b.  Stel ieder mens door middel van onderwijs en hulpmiddelen in staat zich te verzekeren van een veilig en duurzaam bestaan. Verschaf sociale zekerheid aan degenen die niet in staat zijn voor zichzelf te zorgen.
c.  Geef aandacht aan degenen die worden vergeten, bescherm de zwakkeren, help degenen die lijden en stel hen in staat hun capaciteiten te ontwikkelen en hun ambities te volgen.

10. Zorg ervoor dat economische activiteiten en instellingen op ieder niveau op rechtvaardige en duurzame wijze de menselijke ontwikkeling bevorderen.
a.  Bevorder de rechtvaardige verdeling van rijkdom binnen en tussen landen.
b.  Vergroot de intellectuele, financiële, technische en sociale hulpbronnen van de ontwikkelingslanden, en bevrijd hen van de drukkende last van internationale schulden.
c.  Zorg ervoor dat alle handelsondernemingen het gebruik van duurzame hulpbronnen, milieubescherming en vooruitstrevende arbeidsnormen steunen.
d.  Verlang van multinationals en internationale financiële instellingen dat zij, omwille van het algemeen goed, transparant handelen. Houd hen verantwoordelijk voor de consequenties van hun activiteiten.

11. Bevestig dat gelijkheid en gelijkwaardigheid van vrouwen en mannen de eerste vereisten zijn voor duurzame ontwikkeling. Zorg voor universele toegang tot onderwijs, gezondheidszorg en economische kansen.
a.  Verzeker de mensenrechten van vrouwen en meisjes en maak een eind aan alle vormen van geweld tegen hen.
b.  Bevorder de actieve deelname van vrouwen aan alle aspecten van het economische, politieke, burgerlijke, sociale en culturele leven als volwaardige en gelijkwaardige partners, leiders, beleidsmakers en begunstigden.
c.  Maak gezinnen sterker en verzeker de veiligheid en liefdevolle zorg voor alle familieleden.

12. Eerbiedig, zonder discriminatie, het recht van ieder op een natuurlijke en sociale omgeving, die steun geeft aan menselijke waardigheid, lichamelijke gezondheid en geestelijk welzijn, met speciale aandacht voor de rechten van inheemse volkeren en minderheden.
a.  Maak een eind aan alle vormen van discriminatie, zoals die gebaseerd op ras, huidskleur, sekse, seksuele geaardheid, godsdienst, taal en nationale, etnische of sociale herkomst.
b.  Bekrachtig het recht van inheemse volkeren op hun spiritualiteit, kennis, grondgebied, natuurlijke hulpbronnen en hun hieruit voortvloeiende levenswijze waardoor zij in hun levensonderhoud kunnen voorzien.
c.  Respecteer en steun de jongeren in onze gemeenschappen en stel hen in staat hun wezenlijke rol te vervullen in het verwezenlijken van duurzame samenlevingen.
d.  Bescherm en herstel bijzondere plaatsen die van culturele en spirituele betekenis zijn.

IV. Democratie, geweldloosheid en vrede

13. Versterk de democratische instellingen op alle niveaus. Zorg voor transparant en verantwoordelijk bestuur, met volledige deelname aan besluitvorming en toegang tot het recht.
a.  Eerbiedig ieders recht op duidelijke en tijdige informatie over milieuzaken, ontwikkelingsplannen en activiteiten die hen zullen beïnvloeden of waar zij belang bij hebben.
b.  Steun de lokale, regionale en mondiale burgersamenlevingen en propageer de zinvolle deelname van alle geïnteresseerde mensen en organisaties aan de besluitvorming.
c.  Bescherm het recht op vrijheid van meningsuiting, expressie, vreedzame vergadering, vereniging en het hebben van een afwijkende mening.
d.  Stel doeltreffende en efficiënte toegang in tot bestuurlijke en onafhankelijke rechtelijke procedures, met inbegrip van rechtsmiddelen en vergoedingen voor milieuschade en het gevaar van dergelijke schade.
e.  Maak een eind aan corruptie bij alle openbare en particuliere instellingen.
f.  Maak plaatselijke gemeenschappen sterker. Stel ze in staat zorg te dragen voor hun eigen omgeving en wijs ze verantwoordelijkheid voor het milieu toe op de bestuurlijke niveaus waar deze het meest doeltreffend kan worden uitgevoerd.

14. Integreer de kennis, waarden en vaardigheden, die nodig zijn voor een duurzaam bestaan, in het reguliere onderwijs en het levenslange leerproces.
a.  Verschaf iedereen, in het bijzonder kinderen en jongeren, de educatieve mogelijkheden die hen in staat stellen actief bij te dragen aan duurzame ontwikkeling.
b.  Maak u sterk voor bijdragen van de kunstensector, de geesteswetenschappen alsook wetenschappen die zich richten op duurzaamheid.
c.  Vergroot de rol van de massamedia bij het proces van bewustwording met betrekking tot ecologische en sociale uitdagingen.
d.  Erken het belang van morele en spirituele opvoeding voor een levensvatbaar bestaan.

15. Behandel alle levende wezens met respect en voorkomendheid.
a.  Voorkom wreedheden jegens dieren die worden gehouden in de menselijke samenleving en bescherm ze tegen pijn.
b.  Bescherm wilde dieren tegen manieren van jagen, strikken of klemmen zetten en vissen, die buitensporig, langdurig of te vermijden leed veroorzaken.
c.  Vermijd, of maak een volledig einde, aan het vangen of vernietigen van bijvangst.

16. Bevorder een cultuur van verdraagzaamheid, geweldloosheid en vrede.
a.  Stimuleer en ondersteun wederzijds begrip, solidariteit en samenwerking tussen alle volkeren, op nationaal niveau en tussen landen onderling.
b.  Pas veelomvattende strategieën toe ter vookoming van gewelddadige conflicten en gebruik oplossingsmethoden gebaseerd op samenwerking, om milieuconflicten en andere geschillen hanteerbaar te maken en op te lossen.
c.  Démilitariseer nationale veiligheidssystemen tot het niveau van een niet-agressieve staat van verdediging, en geef militaire hulpmiddelen een vreedzame toepassing, inclusief ecologisch herstel.
d. Ontmantel en ontbindt nucleaire en biologische wapens, gifgassen en massavernietigingswapens.
e.  Zorg ervoor dat het gebruik van de dampkring en de kosmos ondersteuning biedt aan milieubescherming en vrede.
f.   Erken dat vrede tot stand komt door een evenwichtige en harmonieuze relatie met onszelf, anderen, andere culturen, andere levensvormen, de aarde en het grotere geheel waar we allen deel van uit maken.

De weg die voor ons ligt
Nog nooit eerder in de geschiedenis heeft ons gemeenschappelijke lot ons zo duidelijk en nadrukkelijk opgeroepen om een nieuw begin te zoeken. De belofte van die vernieuwing ligt besloten in de principes van dit Handvest van de Aarde. Om die belofte te vervullen moeten wij ons ertoe verplichten de waarden en doeleinden van dit Handvest aan te nemen en te bevorderen.
Dit vereist een verandering in onze geest en in ons hart. Het vereist een nieuw besef van de mondiale afhankelijkheid van elkaar en van universele verantwoordelijkheid. We moeten ons op een vindingrijke manier ontwikkelen en de visie op een duurzaam bestaan op plaatselijk, nationaal, regionaal en mondiaal niveau toepassen. Onze culturele verscheidenheid is een kostbaar erfgoed en de verschillende culturen zullen hun eigen specifieke wijze vinden om die visie te realiseren. We moeten de mondiale dialoog die het ‘Handvest van de Aarde’ voortbracht, verdiepen en uitbreiden, want wij kunnen veel leren van de permanente gezamenlijke zoektocht naar waarheid en wijsheid.
In de praktijk van het dagelijks leven ontstaan er vaak wrijvingen tussen belangrijke waarden. Dit kan tot moeilijke keuzen leiden. We moeten echter manieren vinden om verscheidenheid in harmonie te brengen met eenheid, het nastreven van vrijheid laten samengaan met het gemeenschappelijke belang, doelen op korte termijn met doelen op lange termijn. Ieder mens, ieder gezin, iedere organisatie en gemeenschap heeft een wezenlijke rol te vervullen. De kunst, wetenschap, godsdiensten, onderwijsinstellingen, media, bedrijven, niet-regeringsgebonden organisaties (de NGO’s) en regeringen worden alle opgeroepen tot creatief leiderschap. De samenwerking tussen regering, burgerlijke samenleving en bedrijfsleven is van essentieel belang voor een doeltreffend bestuur.
Om een duurzame mondiale gemeenschap op te bouwen moeten alle landen van de wereld hun toezeggingen richting de Verenigde Naties hernieuwen, hun verplichtingen in het kader van bestaande internationale verdragen nakomen en het uitvoeren van de principes van het Handvest van de Aarde steunen door middel van een wettelijk bindend verdrag over milieu en ontwikkeling.
Laat onze tijd de geschiedenis ingaan als een tijdperk van de omslag naar nieuwe eerbied voor het leven, de vastbeslotenheid om duurzame ontwikkeling te realiseren, een intensivering van de strijd voor rechtvaardigheid en vrede, en de vreugdevolle viering van het leven.

Het ‘Initiatief Handvest van de Aarde’

I. De opdracht
De opdracht van het ‘Initiatief Handvest van de Aarde’ is het bewerkstelligen van een evenwichtige ethische basis voor de opkomende mondiale samenleving en het leveren van een bijdrage aan de ontwikkeling van een duurzame wereld, gebaseerd op respect voor de natuur, universele mensenrechten, economische rechtvaardigheid en een cultuur van vrede.

II. Doelstellingen

Verspreiding van het Handvest onder mensen en organisaties in alle geledingen van de samenleving, overal ter wereld.
Bevordering van het educatieve gebruik van het Handvest op scholen, universiteiten, geloofsgemeenschappen en allerlei andere milieus, en ontwikkeling en verspreiding van de benodigde aanvullende informatie.
Aanmoediging van en steun aan gebruik, uitvoering en bekrachtiging van het Handvest door maatschappelijke organisaties en basisgroepen, bedrijven en overheden op elk niveau.
Komen tot de bekrachtiging van het Handvest door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties.

III. Gebruik van het Handvest
Er zijn verschillende manieren waarop het Handvest kan worden ingezet en de waarden ervan kunnen worden toegepast. Zo kunt u het Handvest gebruiken als:

Een educatief instrument voor de ontwikkeling van begrip voor de essentiële keuzes die de mensheid wachten en voor de dringende noodzaak tot inzet voor een duurzame levenswijze.
Een uitnodiging aan mensen, instituten en gemeenschappen tot zelfreflectie over basishoudingen en ethische waarden die het gedrag bepalen.Een katalysator (‘bevorderaar’) voor dialoog tussen alle geledingen, alle culturen en alle religies over mondiale ethiek in de context van globalisering.
Een oproep tot handelen en een gids voor een duurzame levenswijze die tot betrokkenheid, medewerking en verandering kan inspireren.
Een kader van waarden voor het ontwikkelen van beleid en plannen voor duurzame ontwikkeling op alle niveaus.
Een instrument voor het opstellen van professionele gedragscodes die verantwoordelijkheid bevorderen en voor het beoordelen van de vorderingen op het gebied van duurzaamheid in bedrijven, maatschappelijke organisaties en overheden.
Een instrument van gewoonterecht dat een ethische basis verschaft voor de permanente ontwikkeling van wetgeving op het gebied van duurzame ontwikkeling.

IV. Hoe kunnen mensen en groepen betrokken raken bij het Initiatief?

Raadpleeg de internationale website van het Earth Charter (www.earthcharter.org ), waar een groot aantal inspirerende activiteiten en ideeën gegeven worden.
Begin een ‘Studiegroep Handvest van de Aarde’ en onderzoek hoe bij u thuis, op het werk en in uw leefomgeving het Handvest kan worden toegepast.
Geef kopieën van het Handvest en relevant achtergrondmateriaal aan scholen, geloofsgemeenschappen, bedrijven en lokale overheden.
Introduceer en gebruik het Handvest bij openbare gelegenheden, conferenties en werkgroepen.
Bekrachtig het Handvest en stimuleer bekrachtiging ervan door organisaties waar u deel van uitmaakt.
Stimuleer uw lokale overheid het Handvest te gebruiken en te bekrachtigen.

Wat houdt bekrachtiging in?
Bekrachtiging van het Handvest van de Aarde door mensen of organisaties houdt in dat zij zich verbinden met de geest en de doelsellingen van het document. Het geeft aan dat zij bereid zijn het Handvest te gebruiken op manieren die passen bij hun eigen omstandigheden en zullen samenwerken met anderen om de uitvoering van de principes te realiseren. Bekrachtiging levert steun voor het Handvest en zorgt voor sociale verandering.

22 april: dag van de aarde
Al in de jaren zeventig werden jaarlijks op 22 april, de “Dag van de Aarde”, door miljoenen Amerikanen demonstraties gehouden voor een gezond en duurzaam milieu. Inmiddels is deze dag uitgegroeid tot een mondiale dag waarop uiting geven wordt aan de behoefte van een groot deel van de wereldbevolking aan een schoon milieu en een leefbare en vreedzame wereld. In Nederland wordt deze dag georganiseerd door Stichting Duurzame Solidariteit, Oudegracht 312, Utrecht. Zie hierover de website www.earthday.nl

Internationale beweging
Het initiatief om te gaan leven in overeenstemming met het ‘Handvest van de Aarde’ wordt in ongeveer 65 landen door nationaal werkende organisaties ondersteund. In Nederland is dat de NCDO, Postbus 94020, 1090 GA Amsterdam, website: www.ncdo.nl .Zie eveneens de website www.la21.nl (lokale agenda voor de 21e eeuw) voor het actieplan “De Wereldspiegel’.
Het Handvest is inmiddels beschikbaar in 31 talen en kan via de website www.earthcharter.org uitgeprint worden. Activiteiten van het Earth Charter Initiatief richten zich onder meer op ‘opvoeding en onderwijs’; ‘lokale initiatieven’, ‘jongeren’. Een handleiding voor plaatselijke “Jongerengroepen Handvest van de Aarde” is eveneens op de earthcharter-website te vinden. In de Earth Charter Commissie hebben een groot aantal prominente personen uit alle delen van de wereld zitting. In oktober 2003 heeft UNESCO verklaard zich officieel achter het Handvest te stellen. Het internationale Earth Charter-secretariaat is gevestigd bij de University for Peace, P.O.Box 319-6100, San José, Costa Rica.

Verspreiding in Nederland
Deze middenpagina over het Handvest, in het tijdschrift ‘Geweldloos Actief voor een Cultuur van Vrede en Geweldloze Kracht’, is los bij te bestellen door storting van E 1,20 (1 ex.); E 1,50 (2 ex.), E 3,00 (5 ex.), E 6,00 (12 ex.) (is incl.porti) op postbankgiro 266551 t.n.v. Stichting voor Actieve Geweldloosheid, Postbus 137, 8000 AC Zwolle, onder vermelding van ‘….. ex. Handvest van de Aarde’. De tekst is ook te vinden op de website www.geweldloosactief.nl onder Dossier Duurzaam Samenleven (webpagina N.03).

Het welzijn van de mensheid
en het leven op aarde
is mede afhankelijk van ieders
persoonlijke inzet.
Ondersteun het ‘Handvest van
de Aarde’ in woord en daad.

Het ‘Handvest van de Aarde’ stelt ons voor de uitdaging onze waarden te onderzoeken en tot een voor ieder duurzame en vreedzame levenswijze te komen. Zij doet een beroep op ons te zoeken naar hetgeen ons bindt in al onze verscheidenheid en een nieuwe ethische visie te omarmen die wordt gedeeld door een groeiend aantal mensen in de gehele wereld.

Gepubliceerd in:
Kwartaalblad Geweldloos Actief, Postbus 137, 8000 AC Zwolle.

(WEB200N.03)